W maju 2011 r. przedstawiciele mediów ogólnopolskich mieli wyjątkową okazję podziwiać walory przyrodnicze regionu o najbardziej zwartych kompleksach w Polsce i delektować się powietrzem 40 razy czystszym niż… w Katowicach.

Wszyscy mogli w ramach sesji terenowej zapoznać się z osobliwościami Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej – największego parku krajobrazowego w Polsce (74 447 ha). Zróżnicowanie bogatej rzeźby terenu zawdzięcza on działalności lodowca. Najwyższe wzniesienie morenowe to Góra Świętej Anny o względnej wysokości 50 metrów. Najbardziej charakterystyczną cechą tego parku jest wyjątkowo urozmaicona sieć rzek i strumieni, a niepowtarzalnym walorem liczne źródliska, których w całej puszczy jest ponad 430. Jednak zdecydowanie w parku tym dominują lasy, które stanowią 80% jego powierzchni. Przeważają w nich bory sosnowe i sosnowo-świerkowe. Warto podkreślić, że miejscowy ekotyp sosny tzw. sosna supraska eksportowana była już w XV-XVI wieku na maszty okrętów do Anglii i Holandii. Podczas I wojny światowej Niemcy w ciągu kilku lat wycięli 10% drzewostanów puszczy, co umożliwiła im rozbudowana w tym czasie gęsta sieć kolejek leśnych i liczne tartaki.

Obecnie najcenniejsze fragmenty leśnej przyrody chronione są w 21 rezerwatach o łącznej powierzchni 3940 ha. W parku puszczy Knyszyńskiej spotkać można wiele rzadkich i chronionych gatunków roślin jak np. chamedafne północna, brzoza niska i pióropusznik strusi. Atrakcją  tutejszych lasów jest stado wolnościowe żubrów liczące ok. 90 sztuk. Interesującym obiektem na terenie parku jest utworzone w 1988 r. na terenie Nadleśnictwa Supraśl Arboretum w Kopnej Górze. Arboretum powstało w 125 rocznicę Powstania Styczniowego i nosi jego imię. Celem jego utworzenia było sprawdzenie jak na omawianym terenie w trudnych warunkach klimatu kontynentalnego północno-wschodniej Polski sprawdzą się gatunki drzew i krzewów pochodzące z innych regionów. Aktualnie kolekcja liczy aż 500 gatunków, które przystosowały się do surowego klimatu. Są tu kolekcje jałowców, cisów, sosen, żywotników, cyprysików, klonów, świerków, jodeł i różaneczników. Spośród gatunków liściastych koniecznie trzeba wymienić tulipanowca amerykańskiego, a także kilka gatunków i odmian magnolii.

Krzysztof Łaziuk z Nadleśnictwa Supraśl - opiekun Muzeum Historii Puszczy Knyszyńskiej

Jednocześnie z racji urozmaiconej rzeźby terenu oraz siedlisk prezentowane są tu na stosunkowo niewielkiej powierzchni (24 ha) prezentowane charakterystyczne dla Puszczy Knyszyńskiej zbiorowiska leśne. Uzupełnieniem walorów przyrodniczych jest Małe Muzeum Historii Puszczy Knyszyńskiej, łączące przyrodę z historią tego regionu. Pieczę nad całością sprawuje od lat pasjonat historii i przyrody tego regionu leśniczy z Supraśla Krzysztof Łaziuk. Warto też wspomnieć, że 28 maja podczas tegorocznych uroczystych obchodów Dni Lasu na Podlasiu złoty medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej otrzymał Bogdan Kolenda, nadleśniczy Nadleśnictwa Supraśl…

„Trybuna Leśnika” nr 7-8/2011